Nga: ALTIN JOKA
Trupi ynë përbëhet nga shumë qeliza të cilat ndihmojnë në drejtimin e trupit tonë ditën dhe natën. Të gjitha organet e rëndësishme të trupit si zemra, mushkëritë, truri,veshka bëjnë punën e tyre të ndryshme. Në këtë, veshkat bëjnë punën më të rëndësishme në trup, ato filtrojnë shumë kimikate, minerale dhe mbeturina të prodhuara në trup ose kalojnë përmes ushqimit, përmes urinës. Në to ka një kimikat, acid urik, nëse sasia e tij fillon të rritet në trup, atëherë veshkave e ka të vështirë ta filtrojë atë nga trupi.
ÇFARË ËSHTË ACIDI URIK
Acidi urik është një përbërës natyral i përbërë nga lëndë të tilla si hidrogjeni, oksigjeni dhe azoti. Formula e saj molekulare është C5H4N4O3, dhe pesha molekulare është 168 dalton. Ai është një kimikat i prodhuar në trupin tonë, i cili së bashku me krijimin në trup hyn në trup edhe përmes ushqimit. Ky acid arrin në veshka përmes gjakut, pasi e balancon atë sipas nevojave të trupit, veshkat e nxjerrin acidin e tepërt përmes urinës.
SI FORMOHET ACIDI URIK NË TRUP?
Acidi urik në trup përbëhet nga përbërës të quajtur purina. Ekzistojnë dy burime kryesore të purinave në trup: ushqimi dhe qelizat e vdekura. Pjesa më e madhe e acidit urik përcillet në urinë dhe jashtëqitje.Komponimet kimike purine prodhohen gjithashtu brenda trupit dhe përcaktohen shtesë në disa vakte. Mishi, fasulet, birra etj kanë sasi të larta purinesh. Zakonisht trupi juaj filtron acidin urik përmes urinës dhe veshkave, por nëse ka një sasi të lartë purine në ushqim, trupi nuk është në gjendje ta filtrojë atë lehtësisht. Në një situatë të tillë, sasia e acidit urik në gjak fillon të rritet.
Sa duhet të jetë sasia normale e acidit urik në gjak?
Standardet normale të acidit urik të grave dhe burrave janë të ndryshme, në përgjithësi, nëse niveli i acidit urik i pacientit është mbi këto standarde, atëherë ai duhet të vizitojë një specialist.
-për gratë, është më shumë se 6 mg/Dl
-për meshkujt, është më shumë se 7 mg/dL
Çfarë ndodh nëse niveli i acidit urik në gjak është i lartë?
Emri shkencor për rritjen e niveleve të acidit urik është hiperuricemia.Nëse niveli i acidit urik në gjakun e pacientit rezulton të jetë më i lartë se standardet e sipërpërmendura, mund të ketë shumë probleme si p.sh.- Për shkak të rritjes së nivelit të acidit urik në gjak, kristalet e tij formohen në trup. dhe ngecin në kyçet e trupit si gishtat e duarve dhe këmbëve. Përveç kësaj, rritja e nivelit të acidit urik te pacienti mund të çojë në sëmundje të veshkave si gurët në veshka. Përveç kësaj, nëse pacienti konsumon ushqime purine me tepricë, atëherë rritja e acidit urik mund të jetë normale.
Cilat janë shkaqet e rritjes së niveleve të acidit urik?
Nivelet e acidit urik rriten më shumë tek meshkujt sesa tek femrat. Përveç kësaj, nëse nuk jeni vegjetarian, atëherë jeni më të rrezikuar nga rritja e acidit urik sesa vegjetarianët.
MË POSHTË JANË ARSYET E RRITJES SË ACIDIT URIK:
-Pacienti është mbipeshë ose obez duke marrë diuretikë.
-Konsumimi i ushqimeve me përmbajtje të lartë purine dhe konsumimi i alkoolit
-Tendencat e trashëguara
-Hipotiroidizëm (tiroide joaktive)
-Dështimi i veshkave
-Trajtime të tilla si kimioterapia, e cila shkakton një rritje të qelizave të vdekura në trup.
-Në sëmundje si kanceri, acidi urik rritet për shkak të rritjes së qelizave në trup.
SIMPTOMAT E RRITJES SË ACIDIT URIK
-Simptomat e saj mund të jenë dhimbjet në kyçet, gishtat dhe gjunjët.
-Kristalet e acidit urik depozitohen në kyçe, për shkak të të cilave ndihet ënjtje në nyje.
-Acidi urik mund të shkaktojë probleme që lidhen me urinimin, mund të shfaqen edhe gurre ne veshka
-Kur rritet acidi urik, ka dhimbje të padurueshme në kyçe dhe ka vështirësi në ngritjen dhe uljen.
-Personi gjithashtu fillon të ndihet i lodhur më shpejt. -Ndodh ënjtje në gishtat e duarve dhe këmbëve dhe ka dhimbje të forta.
SI TË ZVOGËLONI RREZIKUN E RRITJES SË ACIDIT URIK
Pini shumë ujë dhe bëni një gjumë të mirë- Pirja e shumë ujit çon në nxjerrjen më të shpejtë të acidit urik nga veshkat. Mbani gjithmonë një shishe uji me vete. Gjumi i mirë është gjithashtu i rëndësishëm. Ndaloni përdorimin e ekraneve dixhitale 2 orë para gjumit.
Rritni sasinë e fibrave në dietë (Shtoni fibra në dietën tuaj) .Rritja e sasisë së fibrave në dietën tuaj mund të shpëtojë nga acidi urik. Fibrat gjithashtu kontrollojnë nivelin e sheqerit në gjak.
Shmangni pijet me sheqer dhe ëmbëlsirat. Reduktoni marrjen e ushqimeve që janë të pasura me purine. Për shembull, mishi, ushqimet e detit etj, prodhojnë një sasi të madhe të acidit urik pas tretjes.
Manaferrat do të kontrollojnë acidin urik (hani manaferrat). Manaferrat si luleshtrydhet, boronicat etj kanë veti anti-inflamatore. Kjo veti e veçantë është e dobishme në uljen e nivelit të acidit urik.
Hani kastravec dhe karota. Karotat dhe kastraveci janë shumë të mira për reduktimin e acidit urik. Karotat janë jashtëzakonisht të pasura me antioksidantë që ndihmojnë në rregullimin e prodhimit të enzimave. Për shkak të përmbajtjes së tyre të lartë të fibrave, ato ndihmojnë gjithashtu në largimin e përmbajtjes së acidit urik nga trupi. Kastraveci është një zgjedhje e shkëlqyer për njerëzit që kanë të bëjnë me acid të lartë urik në gjakun e tyre.
TRAJTIMI I ACIDIT URIK
Hani 2 deri në 3 arra në ditë. Duke bërë këtë, acidi urik i rritur do të fillojë të ulet gradualisht.
Ngrënia e ushqimeve të pasura me fibra si tërshëra, dhe orizi kafe do të thithë pjesën më të madhe të acidit urik dhe do të ulë nivelin e tij.
Konsumoni selino çdo ditë. Edhe kjo do të zvogëlojë sasinë e acidit urik.
Nëse ju pëlqen të hani ushqim jashtë, ndaloni menjëherë dhe përfshini fruta, perime dhe ushqim me fibra në dietën tuaj.
Mos hani gjëra të tilla si fasule, qiqra, miell i bardhë, mish i kuq.